ثبت شرکت تعاونی
ماده ۲ قانون شرکتهای تعاونی برای ثبت شرکت تعاونی در تعریف این شرکت مقرر می‌دارد: «شرکت تعاونی، شرکتی است از اشخاص حقیقی یا حقوقی که به منظور رفع نیازمندی‌های مشترک و بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی اعضا از طریق خودیاری و کمک متقابل و همکاری آنان موافق اصولی که در این قانون مصرح است، تشکیل می‌شود.» شرکتهای تعاونی به صورت سهامی می‌باشند.
شرکتهای تعاونی از لحاظ اقتصادی اهمیت زیادی دارند ولی بعضی از علمای حقوق تجارت اینگونه شرکتها را تجارتی نمی‌دانند زیرا منظور از شرکت تعاونی جلب نفع به طریق معمول در شرکتهای تجارتی نیست، بلکه همان‌طوری که از نام آن برمی‌آید، شرکت تعاونی برای تعاون و کمک و تسهیل امور شرکا آنست. ثبت شرکت تعاونی معمولاً برای حذف واسطه‌ها بین تولید کننده و مصرف کننده بوده و منظور آن انجام خدمات یا تحصیل اجناس یا اعتبار به بهای ارزان برای شرکاء است. شرکا شرکت تعاونی از سرمایه‌ای که در شرکت می‌گذارند استفاده نمی‌کنند و اغلب اوقات سرمایه آن‌ها در شرکت مبلغ جزئی است و به نسبت معاملاتی که با شرکت انجام می‌دهند از سود شرکت استفاده می‌برند. حتی اغلب قوانین کلمه سود را درباره منافع شرکتهای تعاونی استعمال نمی‌کنند بلکه آن را برگشتی (Ristourne) می‌نامند. به این معنی که آخر سال اضافه پرداختی‌های مشتریان بابت خرید اجناس یا انجام خدمات به آن‌ها مسترد می‌گردد.
شرکتهای تعاونی از لحاظ اقتصادی مخصوصاً برای زارعان و ارباب حرف و مصرف‌کنندگان اجناس عادی فواید بسیاری دارد، اما از لحاظ حقوقی شرکتهای تعاونی شکل و نوع مخصوصی ندارند و ممکن است شرکت تعاونی را به صورت هرکدام از شرکتهایی که قبلاً توضیح داده شد تشکیل داد. فقط قانون برای آنکه شرکت تعاونی شناخته شود و از مزایای مربوط به شرکتهای تعاونی استفاده نماید، رعایت بعضی از اصول را لازم دانسته است.
قانون تجارت ایران در ماده ۵ به تعریف شرکت تعاونی تولید و مصرف اکتفا کرده و هیچ‌گونه مزیتی نیز برای اینگونه شرکتها نسبت به شرکتهای دیگر قائل نشده است و به شرکتهای تعاونی اعتباری نیز اشاره ننموده است.در نتیجه اداره ثبت شرکتهای ایران تشکیل شرکت تعاونی اعتبار را جایز نمی‌دانست. و حتی یکی از روسای اداره مزبور اعلام می‌داشت شرکت تعاونی باید یا شرکت تعاونی تولید باشد یا شرکت تعاونی مصرف و در عین حال یک شرکت تعاونی نمی‌تواند هم شرکت تعاونی تولید باشد هم مصرف.
- ۹۹/۱۰/۲۹